Ðồng chí Nguyễn Chí Diễu (1908 - 1939) - người Ðảng viên ưu tú đã được sinh ra và lớn lên trong căn nhà tranh này và đã có nhiều đóng góp cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Năm 1928 đồng chí tham gia Ủy viên kỳ bộ Tân Việt cách mạng Ðảng Trung kỳ. Năm 1929 đồng chí được tổ chức cử vào Sài Gòn hoạt động. Ngày 9/5/1933 đồng chí bị địch kết án khổ sai chung thân và bị đày ra Côn Ðảo. Tháng 6/1936 trở về Huế chưa được bao lâu, đồng chí lại tham gia Ban chấp hành Trung ương Ðảng và được phân công phụ trách miền Trung. Ðồng chí từ trần vào ngày 17/9/1939 và an táng  tại nghĩa địa mang tên cụ Phan Bội Châu. Ðến khoảng năm 1929 cũng tại địa điểm nền nhà cũ, người anh của Nguyễn Chí Diễu, ông Nguyễn Chí Thông đã bỏ tiền ra xây dựng lại ngôi nhà, giữ nguyên kiểu dáng cũ, đó là ngôi nhà rường ba gian, khung gỗ kiền kiền và sến, mái lợp bằng ngói liệt. Ðặc biệt với tổ hợp hiện vật lưu niệm: Bàn ghế, giường, phản, bể nước, giếng.... hiện vẫn còn được lưu giữ, là những bằng chứng hùng hồn minh chứng cho cuộc sống, sinh hoạt và những hoạt động của đồng chí Nguyễn Chí Diễu đã gắn bó một thời với ngôi nhà thân yêu của mình, nâng bước cho những hoạt động của đồng chí góp phần vào sự nghiệp giải phóng đất nước.

Di tích lịch sử Nhà lưu niệm đồng chí Nguyễn Chí Diễu đã được công nhận là di tích Quốc gia theo Quyết định số 2307/QÐ - Bộ Văn hóa Thông tin ngày 30/12/1991.